Schaamlipkanker

Als een arts vertelt dat u schaamlipkanker heeft, staat uw wereld even op zijn kop. U wilt zo snel mogelijk zekerheid hebben en weten welke behandeling mogelijk is. Juist in deze onzekere omstandigheden is het belangrijk dat u weet dat u in goede handen bent. Het Catharina Ziekenhuis is het regionale expertisecentrum voor gynaecologische kanker.

Wat is schaamlipkanker?

Schaamlipkanker is een zeldzame vorm van huidkanker van de schaamlippen. Het heet ook wel vulvakanker, omdat het niet alleen op de schaamlippen, maar ook op andere delen van  de uitwendige geslachtsorganen (vulva) kan ontstaan. Er zijn verschillende soorten schaamlipkanker. Het soort tumor hangt af van het type cellen waaruit deze is ontstaan.

Soorten

De meest voorkomende soort schaamlipkanker ontstaat uit cellen van de bovenste laag van de opperhuid: de plaveiselcellen. Dit heet plaveiselcelcarcinoom. 70% van de patiënten met schaamlipkanker heeft deze vorm. Andere, meer zeldzamere, vormen van schaamlipkanker zijn:

• basaalcelcarcinoom: ontstaat uit de onderste laag cellen van de opperhuid
• adenocarcinoom: ontstaat uit klierbuisjes van de vulva
• melanoom: ontstaat uit de pigmentcellen van de huid

Oorzaak van schaamlipkanker

Bij ongeveer 20-30% van alle vrouwen die in Nederland schaamlipkanker krijgen is er een relatie met het Humaan Papilloma Virus (HPV). Er bestaan ongeveer 100 typen van dit virus. HPV’s kunnen via geslachtsgemeenschap worden overgebracht. Ongeveer 80% van de vrouwen krijgt ooit tijdens haar seksueel actieve leven een HPV-infectie. 

Meestal ruimt het eigen afweersysteem van het lichaam dit soort virussen op. Maar soms ontsnapt het virus hieraan. Dan kan het de cellen van de vulva op zo'n manier veranderen dat het leidt tot schaamlipkanker.

Doordat de zorg voor gynaecologische kanker is gecentraliseerd in het Catharina Ziekenhuis, kunnen we ook in de toekomst blijven voldoen aan de steeds strenger wordende volumenormen en kwaliteitseisen"

dr. Dorry Boll gynaecoloog-oncoloog

Onderzoek bij schaamlipkanker

Om erachter te komen of u schaamlipkanker heeft kan de gynaecoloog de volgende onderzoeken doen.

• lichamelijk onderzoek
• biopsie
• bloed- en urineonderzoek

Blijkt uit deze onderzoeken dat u schaamlipkanker heeft, dan is verder onderzoek nodig. Daarmee stelt de arts vast hoe ver de tumor zich heeft uitgebreid en of er uitzaaiingen zijn. Zo kan hij bepalen welke behandeling het meest geschikt is.

Uitzaaiingen in de lymfeklieren van de liezen komen het meeste voor. Daarom zal het nadere onderzoek daarop zijn gericht. U krijgt de volgende onderzoeken:

• echografie van de lymfeklieren in de liezen
• longfoto

Afhankelijk van de uitslag volgen eventueel ook nog:

• CT-scan
• MRI
• PET/CT-scan
• endoscopie

Behandeling van schaamlipkanker

Aan de hand van het soort afwijking en de symptomen bepaalt de arts de verdere behandeling. Bij een voorstadium van schaamlipkanker is een plaatselijke behandeling meestal voldoende. Deze kan bestaan uit:

• een behandeling met zalf die de klachten vermindert
• een behandeling met zalf die de afwijking zelf behandelt
• vernietiging van het afwijkende weefsel met laserlicht
• operatieve verwijdering van het afwijkende weefsel

Soms kiest de arts voor een combinatie van deze behandelingen.

Is de tumor kwaadaardig, dan kunt u de volgende behandeling krijgen:

• operatie
• bestraling
• chemotherapie

Een operatie is meestal de eerste keuze. Soms krijgt u een combinatie van deze behandelingen.